چرا آمریکایی‌ها به رویکرد بی‌ثبات‌سازی در لبنان روی آوردند؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ به نقل از روزنامه لبنانی الاخبار، بعد از اینکه آمریکایی‌ها سال‌ها افسانه تلاش برای ایجاد ثبات در لبنان را ترویج دادند، دیگر آرامش در این کشور را در اولویت‌های خود نمی دانند، در همین راستا زمزمه‌هایی در داخل دولت آمریکا شنیده می‌شود مبنی بر اینکه ایجاد بی‌ثباتی در لبنان جهت ضربه‌زدن به حزب الله و متحدانش از یک طرف و باج خواهی از اروپا در ترساندن این کشور نسبت به موج جدید مهاجران از طرف دیگر یک ضرورت است.

این مناقشه‌ها هنوز به تصمیم سیاسی دولت آمریکا تبدیل نشده، چرا که شکاف‌های گسترده‌ای در خصوص مسائل متعدد در داخل دولت آمریکا وجود دارد. از جمله این مسائل می‌توان به مناسبات آمریکا و ارتش لبنان و فواید حمایت آمریکا از ارتش در برابر حزب‌الله و فواید حمایت از بخش بانکداری در لبنان و استفاده‌های حزب الله از این بخش مطرح است.

افراد تندرو در داخل دولت آمریکا معتقدند که ایجاد بحران در اوضاع داخلی لبنان از طریق کمک‌های آمریکا و بخش بانکی همچنان به عنوان اولویت اصلی سازمان اطلاعات جاسوسی آمریکا و فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا مطرح است. آنها لزوم ثبات لبنان را همراه با هوشیاری شدید خود مطرح می‌کنند. این موضوع را مقامات لبنانی که اخیراً با آمریکایی‌ها دیدار کرده‌اند مورد توجه قرار دادند.

اظهارات مارشال بیلنگیسلی معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا در امور تامین مالی گروه‌های تروریستی در این راستا مطرح می‌شود که گفت دولت کنونی آمریکا تحریم‌هایی در رابطه با حزب الله در یک سال اعمال کرد که بیشتر از تحریم‌های تمامی دولت‌های سابق بوده است. وی در عین حال نسبت به همکاری بانک مرکزی لبنان و سایر بانک‌های این کشور در مبارزه با تروریسم! و از بین بردن منابع مالی حزب الله ابراز خرسندی کرد.

آمریکایی‌ها دست کم از سال 2005 تاکنون اینگونه وانمود می‌کنند که نیازمند ایجاد ثبات در عرصه داخلی لبنان هستند. آنها در عین حال حمایت‌های مادی و معنوی و امنیتی خود را به تیم 14 مارس و شرکای منطقه‌ای آن اختصاص می‌دهند تا آنها بتوانند معادلات داخلی لبنان را به هم زده و مقاومت و متحدانش را تضعیف کنند.

انگیزه‌های آمریکا برای ایجاد بی ثباتی در لبنان با نگرانی‌های اروپا به ویژه آلمان و فرانسه مواجه بوده است. آنها نگران این موضوع هستند که موج جدیدی از آوارگان که علاوه بر آوارگان سوری ، شامل آوارگان لبنانی و فلسطینی نیز بشود، به مرزهای آنها حمله کنند. اروپایی‌ها این موضوع را خطری برای خود ارزیابی می‌کنند اما ترامپ و آمریکایی‌ها چنین دیدگاهی ندارند و می خواهند از این موضوع برای مانع‌تراشی در روند تحولات عرصه های اروپایی به ویژه همگرایی میان فرانسه و آلمان با روسیه استفاده کنند.

مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در نشست استماع کمیسیون روابط خارجی در مجلس نمایندگان این کشور که ماه گذشته برگزار شد، از احتمال تغییر سیاست‌های واشنگتن در لبنان بعد از نتایج انتخابات پارلمانی در این کشور خبر داد و گفت که در صورتی که منافع آمریکا ایجاب کند، تغییراتی در سیاست‌های اقتصادی و امنیتی آمریکا برای مهار حزب‌الله و ایران صورت خواهد گرفت.

وی در این اظهارات موازنه قدرت در لبنان بعد از انتخابات را خوب توصیف نکرد. بعد از این اظهارات بود که زمزمه‌هایی از محافل رسمی دولت آمریکا در واشنگتن در مخالفت با نتایج انتخابات پارلمانی و پیروزی آشکار حزب‌الله و متحدانش در این انتخابات به گوش رسید. بعد از شدت گرفتن روند مذاکرات برای تشکیل دولت این زمزمه ها افزایش پیدا کرد تا در نهایت به افزایش تحریم‌ها ضد حزب الله منتهی شد.

آمریکا در قبال لبنان دو نوع رویکرد را در پیش گرفته است. این رویکردها در خصوص رئیس جمهور و نخست وزیر این کشور است. تعامل آمریکا با رئیس جمهور لبنان بر اساس حفظ تعاملات رسمی است و میزان گرمی روابط میان دو طرف گرچه افزایش پیدا نکرده، اما کاهش نیز نیافته است. دولت آمریکا از رویکرد عون و ائتلاف وی با حزب‌الله لبنان استقبال نمی‌کند و سیاست باز این کشور در قبال مسکو را غیرقابل توجیه ارزیابی کرده و می‌گوید که این سیاست هیچ نفعی برای لبنان ندارد.

دولت ترامپ در عین حال نسبت به مواضع عون در خصوص بحران ربوده شدن و استعفای سعد حریری در عربستان موضع مثبتی دارد و نمایندگان این کشور از رفتارهای اخیر عون در روند مذاکرات برای تشکیل دولت به ویژه در زمینه عدم موافقت با تخصیص سهمیه به اهل سنت 8 مارس استقبال کرده‌اند.

رویکرد دوم در خصوص مواضع و نحوه تعامل با سعد حریری است. دونالد ترامپ در جولای گذشته استقبال قابل توجهی از سعد حریری در کاخ سفید انجام داد. می‌‌توان این موضوع را مطرح کرد که سیاست‌های ترامپ گرایش قابل توجهی به سمت حریری دارد.

موضوع اساسی که این روزها مطرح است، در نوع تحریم‌هایی که متوجه لبنان شده، نیست. بلکه در تصمیم گیری اساسی آمریکا برای تحت فشار گذاشتن لبنان جهت بی‌ثباتی در این کشور است، چرا که از دیدگاه آمریکایی‌ها این کشور دیگر اولویت اساسی در منطقه به شمار نمی‌رود.

پمپئو در اظهارات خود به نتایج انتخابات پارلمانی لبنان اشاره و تأکید می‌کند که لبنانی‌ها به پیام‌های شفاهی آمریکایی‌ها اهمیتی نمی‌دهند، لذا به صورت مکتوب به آنها گفته شده است که نسبت به گسترش نفوذ حزب الله در دولت بعد از پارلمان این کشور هوشیار باشند.

گسترش نفوذ حزب الله کلید واژه‌ای است که دیپلمات‌های آمریکایی و فرستادگان ویژه این کشور به لبنان در دیدار با مسئولان لبنانی در واشنگتن و لبنان مطرح می‌کنند.

این موضوع تنها منحصر به دستیابی حزب الله به وزارت بهداشت نیست، بلکه آمریکایی‌ها مدعی هستند که حزب‌الله اهمیتی به منافع لبنان نمی‌دهد. آنها در همین رابطه تهدید کرده‌اند که در صورتی که وزارت بهداشت به حزب‌الله برسد، کمک های خود را به این وزارتخانه قطع خواهند کرد.